Li Chunlei liderliğindeki bir grup bilim insanı, Çin Bilimler Akademisi Ulusal Astronomik Gözlemevleri'nde çalışarak, Mars'ın en büyük çarpma havzası olan Utopia Planitia'daki kumulları analiz etti.

Bu araştırma, Tianwen-1 Keşif Uydusu'nun yüksek çözünürlüklü kameralarını kullanarak Curong adlı aracın Mayıs 2021'de iniş yaptığı bölgedeki kumullarda iklim değişikliğine işaret eden kanıtlar buldu.

Araştırma sonucunda, Mars'ın orta enlemlerinde yer alan kumul tepelerinde sıklıkla gözlenen uzun ve karanlık "enine rüzgar sırtları (TAR)" adı verilen oluşumların, yüz binlerce yıllık aşınma sonucu meydana geldiği gözler önüne serildi.

Ayrıca, bu tepelerin eğimlerinin Mars'ın atmosferik sirkülasyon modelleriyle belirlenen rüzgarlar tarafından oluşan kumullardan farklı olduğu belirlendi.

PARLAYAN BİNLERCE KUM TANESİ GÖZLEMLENDİ

Curong, TAR'ların oluştuğu hilal şekilli kumullarda, koyu renkli maddelerin altında parlak kumların bulunduğunu keşfetti. Tianwen-1 ise Mars'ın genelinde 2,262 parlak kum tepeciği gözlemledi.

Araştırmaya göre, bu parlak kum tepeciklerinin yaklaşık 2.1 milyon ila 400 bin yıl önce oluştuğu tahmin ediliyor. Diğer yandan, koyu renkli TAR'ların son 400 bin yılda, yani Mars'ın son buzul çağının sona erdiği dönemde oluştuğu düşünülüyor.

Bilim insanları, TAR'ların kumullara göre farklı açılara sahip olmasından yola çıkarak, Mars'ta rüzgarların orta enlemlerde buzul çağından sonra yön değiştirdiğini tespit etti.

Mars'ın şu anki 25 derecelik eğik dönüş ekseni açısının, 2.1 milyon ila 400 bin yıl önce 15 ila 35 derece arasında değişiklik gösterdiği ve bu durumun Mars'ın iklimini önemli ölçüde etkilediği belirtiliyor.