Türkiye'de bitkisel üretime verilen önem özellikle de son dönemlerde git gide artmaya devam ederken 2016 yılında Samsun'da 19 Mayıs ilçesinde çiftçilerin sayısı geçen sürede 7 kişiden 150'ye çıkarken üreticilerin yüzünü güldüren salep için hesaplamalar da başladı. Salep üreticisi sayısı her geçen gün artmaya devam ederken kuru salebin kilosu 2 bin liraya alıcı buldu.

Metrekareye düşen gelir bazında hesaplandığı zaman üreticinin yüzü hesaplama sonucu gülmeye başladı. üreticisi günden güne artmaya devam eden salep üretici sayısı artsa da maliyetinden azaltmıyor. Samsun'un 19 Mayıs ilçesinde 2016 yılında izinle salep ekimine başlayan çiftçilerin sayısı geçen sürede 7 kişiden 150'ye ulaştı. kuru salebin kilosu ise 2 bin TL'de alıcı bulmaya devam ediyor.

19 Mayıs İlçesi Ekolojik Üreticiler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Hakkı Karaman salep üretimine olan ilginin günden güne artmaya devam ettiğini vurgularken açıklamasında “2016 yılında bakanlıktan alınan izinle 19 Mayıs'ta salep üretimine başladık. Doğadan alınan salepleri tarlalarımıza diktik. O dönem 7 çiftçiyle birlikte başladığımız salep üretimini şu anda 150 çiftçiyle birlikte yapıyoruz. Samsun'da 60 dönüm alanda salep üretiliyor. Bunun çoğu çoğaltma amacıyla yapıldığından 6-7 yıldır salep üretenler sadece salep satımına geçebildiler. Çiftçilerimiz son 2-3 yıldır para kazanmaya başladılar. Düzgün koşullar sağlandığında dekarda 200 bin adet fideniz olabiliyor. Salep çiçeklenme başlangıcından çiçeklenmenin kozaya dönüşe kadar hasat edilebiliyor. Hasatta çoğalan yumruları alıp, anaç fideyi yumrusuyla birlikte tekrar geri dikiyoruz. Böylece aynı alandan seneye daha fazla yumru elde ederiz” dedi.

Kurutulmuş salebin özellikle de yüksek fiyattan alıcı bulduğunu vurgulayan Hakkı Karaman “Düzgün ekim yapıldığında dönümden 800 kilo ile 1 ton arasında ürün alınabiliyor. İklim değişikliğine göre bu verim 500-600 kiloya kadar düşebiliyor. Dönümünde yaş fideyi üreticiden kilosu 250 TL'ye alıyoruz. Çiftçimiz bunu kendi kurutursa kilosunu 2 bin TL'den alıyoruz. Salep, dönüm alandan alınan verim ve kar oranı bakımından diğer ürünlerden oldukça kazançlıdır. Karadeniz Bölgesi salep üretimi için oldukça uygun. Salep topraktan gıda almıyor. Tamamen nemden oluşan bakterilerle, mikoriza mantarlarla yetiştiği kanıtlandı. Bu bölgelerde verim yüksekliği yaşıyoruz. Daha çok küçük alanda üretim yapan çiftçileri yönlendirmek amaçlı bunu biz tavsiye ediyoruz” ifadelerine yer verdi.

Salep ihtiyacının tam anlamı ile karşılanabilmesi için daha fazla salep üretiminin yapılması gerektiğine değinen Karaman “Son yıllarda salep yetiştirmek isteyen çiftçiler, yönetmeliğe takılıyor. Bu yılın sonunda yönetmelik düzenlemesi yapılacağı bizlere söylendi. Bu yönetmelikle birlikte vatandaşların salep yetiştirmesi de daha kolaylaşacak. Şu anda ülkede yapılan üretim, Türkiye'nin ihtiyacını karşılamıyor. Bizim üretimimiz birkaç dondurma firmasının ihtiyacını bile karşılamıyor. Şu anda 40 ton bir üretim yapsak çoğaltma nedeniyle bunun sadece 15 tonu pazara satılıyor. Bu üretimin en az bin tona kadar çıkması gerekiyor. Şu anda Samsun'da 150 çiftçi yılda tamamı hasat edilse 30 ton salep üretebiliyor. Çoğaltma nedeniyle en fazla 10 tonu pazara inebilir. Türkiye piyasasını düşünürsek hem sıcak salep içiminde hem dondurmada kullanacak olursak yaklaşık yaş olarak 500 veya bin ton arasında üretim olması lazım” dedi.